Noël Geirnaert
Het is duidelijk dat de memorielijst na de restauratie niet meer zomaar ter beschikking van het publiek in de leeszaal gesteld kan worden. Overigens was het ook vóór de restauratie niet meer mogelijk om de memorielijst in de leeszaal te raadplegen: de materiële toestand ervan liet dit niet toe. Voor de onderzoekers waren wel edities beschikbaar. De weinig betrouwbare selectie van de “schilders” in het werk van J. Gailliard, De ambachten en neringen van Brugge, verschenen in 1854 (zie literatuurlijst), is al in de 19de eeuw vervangen door de integrale publicatie, maar zonder inleiding of toelichting, door Charles Carton, in 1862-63. Een echte kritische uitgave van de memorielijst, weliswaar onder de misleidende titel Obituaire de la Confrérie des Peintres, kwam er in 1913 van de hand van de Brugse rijksarchivaris Charles Vanden Haute. De editie van Vanden Haute heeft veel verdiensten. Ze is integraal, betrouwbaar en wetenschappelijk verantwoord. De publicatie van Vanden Haute behelst overigens alle belangrijke bronnen met betrekking tot de leden van het ambacht: hij publiceerde ook de bewaarde inschrijvingsregisters (1453-1578 en 1618-1781) en de vermeldingen van de ambachtsbesturen bij de jaarlijkse wetsvernieuwingen (1362-1613). Dankzij Vanden Hautes uitgave is de volledige tekst van de memorielijst ook na de beschadiging van 1944 bewaard gebleven. In de 19de en de 20ste eeuw hebben vorsers dus steeds op hun manier de memorielijst ontsloten. Voor de 21ste eeuw is gekozen voor een derde manier van ontsluiten: de memorielijst op website, waarbij zowel de transcriptie (de tekst van Vanden Haute, gecontroleerd op het handschrift) als de 64 bladzijden van het origineel ter beschikking van onderzoekers en belangstellenden zijn. De bezoekers van de website kunnen de memorielijst consulteren en excerperen, zowel via een zoekwoordenlijst, met de ca. 900 namen en negen beroepscategorieën, via de afbeeldingen van het origineel (met directe verwijzing naar de transcriptie 2001), via de transcriptie 2001 (met directe verwijzing naar de afbeelding van het origineel). Uiteraard kan de belangstellende in de website ook virtueel bladeren door het originele boek. Op die manier gaat de optimale restauratie en conservering van de memorielijst ook gepaard met een optimale ontsluiting.
Naast de leden van het ambacht vermeldt de memorielijst ook de kapelaans van de schilderskapel, o.a. Adriaen van Polinchove, overleden op 21 februari 1558 n.s., wiens gedenksteen, oorspronkelijk in de Sint-Donaaskerk, nu nog bewaard is in de Sint-Basiliuskapel op de Burg. |